De rol van thuisbatterijen in de energietransitie

De energietransitie vraagt om meer flexibiliteit in ons energiesysteem. Thuisbatterijen kunnen hierbij helpen. Ze slaan bijvoorbeeld eigen opgewekte zonne-energie op om later te gebruiken en daardoor geld te besparen. We zien steeds meer thuisbatterijen in ons stroomnet, mede omdat batterijen goedkoper worden. Toch is de terugverdientijd nog erg onzeker. Waarvoor kan de thuisbatterij wel effectief worden ingezet? En wat betekent dit voor ons stroomnet?

Rijtjeswoningen huizen straat woonwijk

Waar kan de thuisbatterij aan bijdragen?

  1. Eigen opslag van energie / vergroten eigen verbruik

    Met een thuisbatterij kan eigen opgewekte zonne-energie worden opgeslagen en later worden gebruikt. Hierdoor vermindert de afname van betaalde energie via de energieleverancier en kan de batterij op den duur terugverdiend worden.
  2. Slim inkopen / dynamische tarieven

    Het aantal dynamische energiecontracten groeit. Bij deze contracten verandert de prijs van elektriciteit elk uur. Meestal is de prijs in de middag lager en in de avond hoger. Als de thuisbatterij in de middag opgeladen wordt, kan er 's avonds gebruik worden gemaakt van de elektriciteit die ’s middags is ingekocht. Op sommige momenten kan dit de druk op het elektriciteitsnet erger maken, maar meestal is dit ook goed voor het lokale stroomnet.
  3. Balanceren van het landelijke stroomnet

    Een thuisbatterij kan ook worden ingezet om het landelijke stroomnet te balanceren. Dat noemen we ‘sturen op (passieve) onbalans’. Hiermee kan er geld verdiend worden. De onzekerheid rondom terugverdientijden is echter groot. Daarnaast heeft dit ook grote impact op ons lokale stroomnet.

Thuisbatterijen kunnen netcongestie verergeren

Afhankelijk van het doel waarvoor thuisbatterijen worden ingezet kunnen thuisbatterijen netcongestie verergeren en zelfs een stroomstoring veroorzaken. Het landelijke elektriciteits-systeem moet altijd in balans zijn, zodat iedereen in Nederland stabiel en veilig elektriciteit kan gebruiken. Steeds vaker worden thuisbatterijen gebruikt om het landelijke systeem in balans te houden. We noemen dit sturen op de passieve onbalans. Het sturen op landelijke (passieve) onbalans heeft echter grote impact op het lokale stroomnet. Zeker als veel huizen in een wijk thuisbatterijen gebruiken. Hierdoor kan het lokale stroomnet overbelast raken en kan er stroomstoring ontstaan.


Onze visie

Enexis ziet thuisbatterijen als een onderdeel van het toekomstige energiesysteem, dat door deze batterijen flexibel, betaalbaar en betrouwbaar blijft. Bij een toename van thuisbatterijen (in combinatie met de toename van laadpalen, warmtepompen en zonnepanelen) kan de impact op het net echter aanzienlijk zijn. Beleid is daarom nodig.

  • Duidelijke regels voor besturing: De netbeheerder moet thuisbatterijen aan kunnen sturen als noodmaatregel om netuitval te voorkomen. Een goede registratieplicht (via energieleveren.nl) is noodzakelijk om inzicht te creëren wat er wel en niet mogelijk is per huishouden of wijk.
  • Stoppen van de salderingsregeling: Als de huidige salderingsregeling stopt, kunnen thuisbatterijen aantrekkelijker worden. Huishoudens met zonnepanelen worden dan gestimuleerd om hun zelf opgewekte energie direct te gebruiken. Het vergroten van ‘eigen verbruik’ heeft een positief effect op netcongestie.
  • Nieuw tariefsysteem voor consumenten: Netbeheer Nederland onderzoekt samen met adviesbureau Berenschot of het aanpassen van de tarieven voor consumenten kan helpen om mensen bewuster met elektriciteit om te laten gaan. Deze financiële prikkel kan ervoor zorgen dat thuisbatterijen beter worden ingepast in het elektriciteitsnet.
  • Beperking van sturing op onbalans in laagspanningsnet: Het laagspanningsnet is een belangrijk onderdeel van ons elektriciteitsnet, maar de capaciteit ervan is beperkt. Het zijn immers de haarvaten van ons elektriciteitsnet. Daarom wordt onderzocht hoe we de sturing op onbalans in dit deel van het net kunnen beperken, zodat het betrouwbaar en betaalbaar blijft.

Met deze voorwaarden kan de thuisbatterij een waardevolle bijdrage leveren aan het toekomstige energiesysteem.  Wilt u een thuisbatterij die het congestieprobleem niet erger maakt? Let dan goed op hoe uw thuisbatterij wordt aangestuurd.  Zet de thuisbatterij enkel in voor het vergroten van eigen energie-opwek en het slim inkopen op basis van dynamische tarieven en zet de batterij niet in om te sturen op de (passieve) onbalans.

Thuisbatterijen in de media:


Explainer thuisbatterij